Fish bone là một phương pháp để phân tích nguyên nhân gốc rễ của một vấn đề bằng cách sử dụng một biểu đồ có hình dạng giống xương cá.

💯Fish bone giúp bạn xác định được các nhóm nguyên nhân chính và các nguyên nhân phụ tác động đến vấn đề, và từ đó đưa ra các giải pháp cải tiến.

💯Fish bone có thể được sử dụng để tư vấn cho một đơn vị nhỏ trong tổ chức đang hoạt động theo mô hình truyền thống chuyển đổi sang mô hình Agile để có thể scale-up được. 👉Ví dụ, nếu bộ phận PMO (Project Management Office) đang gặp khó khăn trong việc quản lý các dự án theo phương pháp truyền thống, bạn có thể sử dụng fish bone để tìm ra các nguyên nhân và khuyến nghị các giải pháp theo mô hình Agile.

Để sử dụng fish bone, bạn cần thực hiện các bước sau:
• Xác định vấn đề: ghi lại chính xác vấn đề một cách chi tiết và viết vào ô bên phải tờ giấy. Sau đó kẻ một đường ngang, chia giấy thành hai phần. Lúc này bạn đã có “đầu và xương sống” của con cá trong sơ đồ fish bone.
• Xác định các nhân tố ảnh hưởng: ứng với mỗi nhân tố, vẽ một nhánh “xương sườn”. Có thể sử dụng kỹ thuật 5M (Manpower, Machine, Material, Method, Measurement) hoặc 4P (People, Process, Product, Place) để xác định các nhóm nguyên nhân chính.
• Tìm ra nguyên nhân có thể có, thuộc về từng nhân tố (đã tìm ra trong bước 2), ứng với mỗi nguyên nhân, lại vẽ một “nhánh xương con”. Nếu nguyên nhân của bạn quá phức tạp, có thể chia nhỏ nó thành nhiều cấp.
• Phân tích sơ đồ: sơ đồ đã xây dựng là một danh sách đầy đủ các nguyên nhân có thể xảy ra, bạn có thể kiểm tra, khảo sát, đo lường để xác định được các nguyên nhân chính rồi từ đó có những kế hoạch cụ thể để sửa chữa.

Ví dụ: Giả sử bộ phận PMO của công ty ABC đang gặp vấn đề là không thể hoàn thành các dự án theo tiến độ và chất lượng mong muốn. Bạn có thể sử dụng fish bone để phân tích nguyên nhân và khuyến nghị giải pháp theo mô hình Agile. Sơ đồ fish bone có thể trông như sau:

Trong hình trên, bạn có thể thấy các bước để xây dựng fish bone cho vấn đề của PMO:
• Vấn đề là không thể hoàn thành các dự án theo tiến độ và chất lượng mong muốn.
• Các nhân tố ảnh hưởng bao gồm: người lao động, máy móc thiết bị, nguyên vật liệu, phương pháp làm việc và tài chính môi trường.
• Các nguyên nhân có thể có, thuộc về từng nhân tố, bao gồm: thiếu kỹ năng quản lý dự án, thiếu công cụ hỗ trợ quản lý dự án, thiếu nguồn lực nhân sự, thiếu nguồn lực vật chất, thiếu thông tin về yêu cầu khách hàng, thiếu phản hồi từ khách hàng, thiếu sự linh hoạt trong quy trình làm việc, thiếu sự hợp tác giữa các bên liên quan, thiếu ngân sách cho dự án và bị ảnh hưởng bởi các yếu tố bên ngoài.

• Các kế hoạch cụ thể để sửa chữa, bao gồm: ✅đào tạo kỹ năng quản lý dự án theo mô hình Agile cho nhân viên PMO, sử dụng các công cụ hỗ trợ quản lý dự án theo mô hình Agile như Jira, Trello, Scrumwise…,

✅bổ sung nguồn lực nhân sự và vật chất cho các dự án, thực hiện khảo sát và phỏng vấn khách hàng để hiểu rõ yêu cầu và mong muốn của họ, tham gia vào các cuộc họp thường xuyên với khách hàng để nhận phản hồi và điều chỉnh dự án theo nhu cầu thay đổi của họ, áp dụng các phương pháp làm việc linh hoạt theo mô hình Agile như Scrum, Kanban…,

✅tăng cường sự hợp tác giữa các bên liên quan trong dự án thông qua các cuộc họp định kỳ và các công cụ truyền thông như Teams, Zoom, Slack…,

✅xin thêm ngân sách cho dự án hoặc tìm kiếm các nguồn tài chính khác nếu có thể, theo dõi và đánh giá các yếu tố bên ngoài có thể ảnh hưởng đến dự án và có kế hoạch ứng phó.

Hy vọng bạn đã hiểu rõ hơn về phương pháp fish bone và cách áp dụng nó để tư vấn cho một đơn vị nhỏ trong tổ chức chuyển đổi sang mô hình Agile. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào khác, xin vui lòng để lại bình luận ở đây nha.

---

Nếu muốn tìm hiểu nhiều hơn hoặc muốn ôn thi chứng chỉ trong lĩnh vực này, hãy tham khảo Scrumpass.

Tại Scrumpass, chúng tôi cung cấp nền tảng ôn thi PMP, PMI-ACP, PSM, PSPO & các chứng chỉ khác vô cùng đa dạng.

Tiện ích:

• Chế độ thi thử như thi thật
• Có dashboard theo dõi hành trình ôn thi
• Có phân loại biểu đồ kiến thức để nắm bắt kiến thức nào chưa vững
• Hệ thống ôn thi trên cả web & mobile, giúp bạn ôn thi tiện lợi
• Theo dõi ôn thi, đánh dấu câu để dễ dàng tra cứu mỗi khi cần làm lại hoặc tìm hiểu
• Có mentor theo sát, hướng dẫn kĩ càng, giải thích sát sao hỗ trợ kịp thời

ScrumPass là nơi bạn có thể ôn thi các chứng chỉ hiệu quả nhất. ScrumPass Exam Tool là hệ thống luyện thi chứng chỉ quốc tế hàng đầu tại Việt Nam. Nếu quan tâm đến PMP hoặc các chứng chỉ quản lý dự án khác như PSM, PMP-ACP bạn có thể tham khảo tại:

Fanpage: https://www.facebook.com/scrumpassvn
Group cộng đồng học tập: https://www.facebook.com/groups/270691597973187
Trang chủ Scrumpass: https://scrumpass.com/